“ สุ จิ ปุ ลิ ” หัวใจ ของนักปราชญ์
แนวปฏิบัติที่ดี ด้านการศึกษา
“ สุ จิ ปุ ลิ ” หัวใจ ของนักปราชญ์
นายนิติชน พหลทัพ
นายสมพงษ์ นาราษฎร์
สถานศึกษา
โรงเรียนบ้านโนนสะอาดห้วยตะกั่ววิทยา
อำเภอหนองสองห้อง จังหวัดขอนแก่น
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต๓
บทคัดย่อ
แนวปฏิบัติที่ดี ด้านการศึกษา “ สุ จิ ปุ ลิ ” หัวใจ ของนักปราชญ์ เป็นกิจกรรมตามโครงการพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดารตามพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ของโรงเรียนบ้านโนนสะอาดห้วยตะกั่ววิทยา อำเภอหนองสองห้อง จังหวัดขอนแก่น สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต๓ โรงเรียนบ้านโนนสะอาดห้วยตะกั่ววิทยา ได้จัดกิจกรรมการเรียนการสอนหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นการเรียนการสอนแบบ ฺBBL DLTV DLIT แต่ผลการทดสอบระดับชาติ o-net ในปีการศึกษาที่ผ่านมาจนถึง ๒๕๕๗ ได้ร้อยละต่ำ ทางโรงเรียนจึงได้หาแนวทางที่จะทำให้การเรียนการสอนในรูปแบบต่างๆ ให้มีประสิทธิภาพ
ในยุคสมัยใหม่ทุกวันนี้มีรูปแบบการเรียนการสอนเปลี่ยนแปลงไปมาก ผู้เรียนสนใจและตั้งใจเรียน แต่ไม่สามารถจับใจความสำคัญของเนื้อหาได้ ดังนั้น โรงเรียนจึงได้นำ หลักคำสอนของพระพุทธศาสนา “ สุ จิ ปุ ลิ ” ซึ่งเป็นหลักการดังเดิมที่สามารถปรับใช้ได้อย่างสอดคล้องกับทุกยุคสมัย มาเป็น แนวทาง ในการเรียนการสอนในรูปแบบต่างๆ จนทำให้ผลการทดสอบระดับชาติในปีการศึกษา ๒๕๕๘ มีร้อยละเพิ่มขึ้น ๑๗
ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา
จากแผนพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร ตามพระราชดำริในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี ฉบับที่ ๔ พ.ศ.๒๕๕๐ – ๒๕๕๙ โดยมีวัตถุประสงค์ข้อที่ ๒ ส่งเสริมและสนับสนุนการเพิ่มโอกาสทางการศึกษาให้แก่เด็กและเยาวชน และวัตถุประสงค์ข้อที่ ๓ เสริมสร้างศักยภาพของเด็กและเยาวชนในการเรียนรู้ทางวิชาการ แต่ด้วยผลการทดสอบระดับชาติในปีการศึกษาที่ผ่านมาจนถึงปีการศึกษา ๒๕๕๗ ต่ำ มีผลทำให้ผู้เรียนเสียโอกาสศึกษาต่อในระดับสูงเนื่องจากมีคะแนนในแต่ละกลุ่มสาระการเรียนรู้ไม่ผ่านเกณฑ์ และไม่สามารถสอบผ่านเข้าเรียน ที่โรงเรียนที่ผู้เรียนต้องการศึกษาต่อได้ จากการศึกษา พบว่าโรงเรียน ได้จัดกิจกรรมการเรียนการสอนหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นการเรียนการสอนแบบ BBL DLTV DLIT นักเรียนสนใจและตั้งใจเรียน แต่ไม่สามารถจับใจความสำคัญของเนื้อหาได้
ดังนั้น โรงเรียนจึงจะได้นำ หลักคำสอนของพระพุธศาสนา “ สุ จิ ปุ ลิ ” ซึ่งเป็นหลักการดั้งเดิม มาเป็น แนวทาง ในการเรียนการสอนในรูปแบบต่างๆ ของทุกกลุ่มสาระ โ่ดยเน้นแบ่งการเรียนการสอนให้มี ๔ ขั้นตอนตาม หลักคำสอนของพระพุธศาสนา “ สุ จิ ปุ ลิ ”
วัตถุประสงค์
๑.เพื่อแก้ปัญหาสถิติผู้เรียนในการศึกษาต่อในระดับสูงมีจำนวนต่ำ
๒.เพื่อให้ผู้เรียน เกิดทักษะ เข้าใจลึกซึ่ง และสร้างนิสัยในการเรียนแบบ “ สุ จิ ปุ ลิ ” ในการเรียนรูปแบบต่างๆ
วิธีการจัดกิจกรรม
๑.ครู ผู้ปกครองและผู้เรียนประชุมร่วมกันเกี่ยวกับปัญหาผลการเรียนของนักเรียน เพื่อหาข้อสรุปของปัญหาและแนวทางแก้ไข
๓.ครูจัดกิจกรรมให้ความรู้ ความหมาย หลักคำสอนของพระพุธศาสนา “ สุ จิ ปุ ลิ ” และวิธีการเรียน
สุ ย่อมาจาก สุตตะ แปลว่าการฟัง
จิ ย่อมาจาก จิตตะ แปลว่า การคิด
ปุ ย่อมาจาก ปุจฉา แปลว่า การถาม
ลิ ย่อมาจาก ลิขิต แปลว่า การเขียน
“ฟังอะไรฟังให้หมด จดให้มาก ปากต้องใช้ ใจต้องคิด จึงจะเป็นบัณฑิต(นักปราชญ์)ที่แท้จริง” ตลอดจนวิธีการบันทึกในแบบบันทึกการเรียนการสอน “ สุ จิ ปุ ลิ ” ผู้เรียนทุกคนในโรงเรียน
๔.ครูนำหลักคำสอนของพระพุธศาสนา “ สุ จิ ปุ ลิ ” เป็นแนวทางในการสอนในรูปแบบต่างๆ เช่น BBL DLTV DLIT โ่ดยเน้นแบ่งการเรียนการสอนให้มี ๔ ขั้นตอนตาม หลักคำสอนของพระพุธศาสนา “ สุ จิ ปุ ลิ ”
๕.ครูและผู้เรียน รวมกันบันทึก แบบบันทึกการเรียนการสอนแนวทาง “ สุ จิ ปุ ลิ ” ท้ายชั่วโมงการเรียนการสอนทุกวิชา เพื่อให้ผู้เรียน เกิดทักษะ เข้าใจลึกซึ่ง และสร้างนิสัยในการเรียนแบบ “ สุ จิ ปุ ลิ ”
๗.ครูสรุปรายงานผลการดำเนินกิจกรรมเสนอต้นสังกัด
ผลที่เกิดกับผู้เรียนและครู
๑.ผู้เรียนมี นิสัย การเรียนรู้ตามแนวทางหลักคำสอนของพระพุธศาสนา “ สุ จิ ปุ ลิ ”
๒.ผู้เรียนมีผลการทดสอบระดับชาติในปีการศึกษา ๒๕๕๘ เพิ่มขึ้น ร้อยละ ๑๗ ผลรวมของโรงเรียนทั้ง ๕ กลุ่มสาระ
๓.ร้อยละผู้เรียนที่จบการศึกษาจากโรงเรีนยได้ศึกษาต่อในระดับสูงกว่า ร้อยละ ๑๐๐
๔.ครู ได้องค์ความรุ้ใหม่ในการแก้ปัญหา ผลการเรียนผู้เรียนต่ำ นำไปเผยแพร่โรงเรียนอื่นต่อไป
ปัญหาอุปสรรคและวิธีการแก้ไข
ปัญหาอุปสรรค = บางชั้นเรียนมีการเรียนเกินเวลาจึงไม่ได้บันทึกแบบบันทึกการเรียนการสอนแนวทาง สุ จิ ปุ ลิ
วิธีการแก้ไข = ผู้สอนแบ่งเวลาในการสอนในคาบเรียนให้เหมาะสมและช่วยผู้เรียนในการบันทึกแบบบันทึกการเรียนการสอนแนวทาง สุ จิ ปุ ลิ
-จัดทำเป็นเอกสารแผ่นพับเผยแพร่
-เผยแพร่ผลงานให้กับเพื่อนครูในศูนย์เดียวกัน
-จัดทำเอกสารสรุปรายงานเสนอต้นสังกัด
แนวทางการพัฒนาต่อเนื่องง
เผยแพร่วิธีการเรียนการสอนแบบแนวทางหลักคำสอนของพระพุธศาสนา “ สุ จิ ปุ ลิ ” ไปยังโรงเรียนในเขตการศึกษาเดียวกัน
เอกสารอ้างอิง
โครงการสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี,สำนักงาน.แผนพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดารตารมพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี ฉบับบที่ ๔ พ.ศ.๒๕๕๐-๒๕๕๙.กรุงเทพฯ:อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด(มหาชน).๒๕๕๑.