สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มีพระราชดำริเกี่ยวกับการพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดารมาตลอดเวลานานกว่า ๓๐ ปี ด้วยทรงพระเมตตาที่จะช่วยเหลือให้เด็กและเยาวชนเหล่านั้นมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น โดยในขั้นต้นทรงทดลองทำโครงการเกษตรเพื่ออาหารกลางวันในโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนก่อนและในเวลาต่อมามีพระราชดำริให้ดำเนินโครงการอื่น ๆ และขยายผลไปยังพื้นที่อื่นๆ ด้วย
สำหรับในพื้นที่จังหวัดนครนายก สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงมีน้ำพระทัย ที่เปี่ยมล้นด้วยพระเมตตาต่อนักเรียนในโรงเรียนประถมศึกษา ทรงพบว่า ประชาชนส่วนใหญ่มีฐานะยากจน นักเรียนส่วนหนึ่งมีภาวะทุพโภชนาการ พระองค์จึงทรงมีพระราชดำริ ให้ทดลองปฏิบัติโครงการเกษตรเพื่ออาหารกลางวันในโรงเรียนประถมศึกษาในพื้นที่ตำบลพรหมณีและตำบลใกล้เคียง และต่อมาได้ขยายไปยังโรงเรียนในอำเภออื่น ๆ จนถึงปัจจุบัน มีโรงเรียนในโครงการตามพระราชดำริฯ จำนวนทั้งสิ้น ๒๐ โรง ซึ่งทุกโรงมีความตระหนักและเห็นความสำคัญในการนำแนวทางตามพระราชดำริมาปฏิบัติจนประสบผลสำเร็จในระดับหนึ่ง และยังคงดำเนินการเพื่อให้บรรลุผลตามพระราชปณิธาน ของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี อย่างต่อเนื่องตลอดมา
ตั้งแต่ปีพุทธศักราช ๒๕๓๐ จนถึงปัจจุบัน สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้เสด็จเยี่ยมการดำเนินงานของโรงเรียนและทอดพระเนตรการแสดงนิทรรศการและผลงานของนักเรียนโรงเรียนในโครงการตามพระราชดำริฯ เป็นประจำทุกปี ซึ่งมีพระองค์ท่านได้เสด็จพระราชดำเนินเป็นรายโรงเรียน ดังนี้
| ที่ | โรงเรียน | เข้าโครงการ | เสด็จเยี่ยมโรงเรียน | เสด็จทอดพระเนตร
การแสดงนิทรรศการ |
| ๑. | วัดสุตธรรมาราม | ปี พ.ศ. ๒๕๓๒ | ๑๓ มกราคม ๒๕๓๐
๒๙ มิถุนายน ๒๕๓๑ ๑๘ พฤศจิกายน ๒๕๓๑ ๒๓ พฤษภาคม ๒๕๓๒ |
๒๖ ธันวาคม ๒๕๔๓ |
| ๒. | วัดเขาน้อย | ปี พ.ศ. ๒๕๓๒ | ๒๘ มิถุนายน ๒๕๓๒ | ๒๖ ธันวาคม ๒๕๔๖ |
| ๓. | วัดหนองเตยตั้งตรงจิตร ๘ | ปี พ.ศ. ๒๕๓๒ | ๑ สิงหาคม ๒๕๓๒ | ๒๑ ธันวาคม ๒๕๔๔ |
| ๔. | วัดท่าด่าน | ปี พ.ศ. ๒๕๓๒ | ๒ สิงหาคม ๒๕๓๒ | ๒๖ ธันวาคม ๒๕๔๑ |
| ๕. | วัดท่าชัย | ปี พ.ศ. ๒๕๓๒ | ๒ สิงหาคม ๒๕๓๒ | |
| ๖. | วัดวังปลาจีด | ปี พ.ศ. ๒๕๓๒ | ๒๘ กันยายน ๒๕๓๒ | ๒๖ ธันวาคม ๒๕๓๗ |
| ๗. | วัดหุบเมย | ปี พ.ศ. ๒๕๓๒ | ๑๖ พฤศจิกายน ๒๕๓๒ ๒๖ มิถุนายน ๒๕๓๓ |
๒๖ ธันวาคม ๒๕๕๒ |
| ๘. | วัดสันตยาราม | ปี พ.ศ. ๒๕๓๒ | – | ๒๖ ธันวาคม ๒๕๓๕ |
| ๙. | วัดธรรมปัญญา | ปี พ.ศ. ๒๕๓๒ | – | ๒๖ ธันวาคม ๒๕๓๖
๒๖ ธันวาคม ๒๕๕๓ |
| ๑๐. | วัดเอี่ยมประดิษฐ์ | ปี พ.ศ. ๒๕๓๒ | – | ๒๖ ธันวาคม ๒๕๔๐ |
| ๑๑. | วัดโยธีราษฎร์ศรัทธาราม | ปี พ.ศ. ๒๕๓๒ | – | ๒๖ ธันวาคม ๒๕๔๕ |
| ๑๒. | วัดโคกลำดวน | ปี พ.ศ. ๒๕๓๒ | – | ๒๖ ธันวาคม ๒๕๕๔ |
| ๑๓. | วัดวังยายฉิม | ปี พ.ศ. ๒๕๓๓ | – | ๒๖ ธันวาคม ๒๕๔๙ |
| ๑๔. | วัดพราหมณี | ปี พ.ศ. ๒๕๓๓ | – | ๒๖ ธันวาคม ๒๕๓๘ |
| ๑๕. | วัดสมบูรณ์สามัคคี | ปี พ.ศ. ๒๕๓๓ | ๒๑ กรกฎาคม ๒๕๓๕ | ๒๖ ธันวาคม ๒๕๓๙ |
| ๑๖. | บ้านหนองกันเกรา | ปี พ.ศ. ๒๕๓๘ | – | ๓ ธันวาคม ๒๕๔๒ |
| ๑๗. | บ้านคลอง ๑๔ | ปี พ.ศ. ๒๕๓๘ | ๒๔ สิงหาคม ๒๕๔๑ | ๒๖ ธันวาคม ๒๕๔๘ |
| ๑๘. | วัดเกาะกระชาย | ปี พ.ศ. ๒๕๔๖ | – | ๒๖ ธันวาคม ๒๕๕๑ |
| ๑๙. | บ้านเขาส่องกล้อง | ปี พ.ศ. ๒๕๔๖ | – | ๒๖ ธันวาคม ๒๕๔๗
๒๖ ธันวาคม ๒๕๕๖ |
| ๒๐. | วัดพลอยกระจ่างศรี | ปี พ.ศ. ๒๕๔๖ | – | ๒๖ ธันวาคม ๒๕๕๐ |
สำหรับในปีพุทธศักราช ๒๕๕๗ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จทอดพระเนตรการแสดงนิทรรศการและผลงานนักเรียนของโรงเรียนในโครงการตามพระราชดำริฯ ทั้ง ๒๐ โรง ในวันที่ ๒๖ ธันวาคม ๒๕๕๗ ณ โรงเรียนบ้านคลอง ๑๔ อำเภอองครักษ์ จังหวัดนครนายก
